Onderzoek toont een verband aan tussen bepaalde zinsconstructies en de begrijpelijkheid, onthoudbaarheid en de geloofwaardigheid. Begrijpelijk en geloofwaardig schrijven doe je zo.
Geloofwaardig schrijven
Een goed geschreven artikel benadert een onderwerp vanuit een kenmerkende invalshoek. Optiek en probleemstelling helpen de lezer bij het ontdekken en vasthouden van de rode draad; ook zijn optiek en probleemstelling de instrumenten die de schrijver helpen tijdens het schrijven. Bij een overtuigende (reclame) tekst is natuurlijk ook de geloofwaardigheid belangrijk. Niet makkelijk, omdat eigenbelang vaak al bij voorbaat duidelijk is.
Geloofwaardigheid hangt van twee zaken af. De deskundigheid van de “zender” (vertegenwoordigt hij bevoegd gezag?) en de belangen. Als de schrijver er zelf belang bij heeft dat de ontvanger hem leest, dan is hij ongeloofwaardig. Reclame en propaganda zijn hierom ongeloofwaardig. Om geloofwaardig te zijn, moet een boodschap voldoen aan twee criteria: 1. de argumentatie moet goed opgebouwd zijn. 2. zinsvormen en taalconstructies moeten geloofwaardig zijn (helder en ondubbelzinnig).
Begrijpelijk schrijven
Een boodschap is begrijpelijk als de ontvanger een vraag over de boodschap onmiddellijk beantwoordt. (Hoe langer het antwoord uit blijft, hoe moeilijker de boodschap.) Een foutief antwoord wijst op een moeilijke boodschap.
Onthoudbaarheid
Een tekst is onthoudbaar als de lezer na enige tijd een vraag over de boodschap onmiddellijk beantwoordt en het antwoord op de vraag juist is.
Schema…
| Tekstkenmerk | Begrijpen/onthouden | Geloofwaardigheid |
| Goede structuur | Zeer begrijpelijk | Zeer geloofwaardig |
| Lange zinnen | Max. 3 bijzinnen | Max. 17 woorden |
| Korte zinnen | Begrijpelijk | Ongeloofwaardig |
| Vakjargon | Moeilijk te begrijpen | 1 op 10 woorden |
| Adjectieven | 3 is begrijpelijk | 1 op 10 woorden |
| Namen | Begrijpelijk | Positieve invloed |
| Herhaling | Bevordert het onthouden | Geloofwaardig |
| Drogredenen | Onbegrijpelijk | Geloofwaardig |
Bron: Rijksuniversiteit Groningen
Heb je een vraag, stel hem hier.